экономикалық және техникалық ынтымақтастық түрі

Жалпы

Біз шартқа ғылыми-техникалық ынтымақтастыққа қатысты толықтыру әзірлеуіміз керек.

Осы мақсатпен біз шартқа толықтыру жобасын әзірледік.

Біздің тарап мұндай жобаны ұсынбайды.

Біз бұл материалды пысықтап, бұл мәселе жөніндегі өз пікірімізді айтамыз.

Біз келіссөздерімізде бұрын жасалған үкімет аралық келісімге сүйенуге тиіспіз.

Біздің қарым-қатынасымыз экономикалық және ғылыми-техникалық ынтымақтастықтың жалпы жұрт таныған негіздерінде құрылуға тиіс.

Біздің әрқашан да екі серіктестің өзара пайдасын көздеуіміз біздің қатынастарымыздағы негізгі қағидат болып табылады.

Әуелі, біздің ынтымақтастығымыздың негізгі мақсаттары мен міндеттерін айқындап алайық.

Сіздің экономикаңыздың дамуын жеделдету мақсатында біз сіздің еліңіздің Еуропа Экономикалық Қоғамдастығына бірігуіне жәрдемдескіміз келеді.

Біздің міндетіміз де осында.

Біздің мақсатымыз өндірістің жоғары деңгейіне жетуде болып отыр.

Ал бұл үшін біз озық тәжірибені пайдалануға тиіспіз.

Ілгерішіл технологияларды және ең алдымен, қазіргі заманғы технологияларды енгізу біздің ең жоғары ғылыми-техникалық деңгейге жетуімізге көмектеседі.

Біз даналап және ұсақ сериялап өндірудің үлесін қысқарту үшін үлгілік технологияны енгізуіміз қажет.

Біз сіздердің көмектеріңізбен аталған мақсаттарға қол жеткізе аламыз деген үміттеміз.

Сіздер ғылыми-техникалық ынтымақтастықта қандай негізгі бағыттарды ұсынасыздар?

Біз сіздерге... ұсынамыз.

- ғылыми-техникалық ақпарат алмасудың ауқымды бағдарламасын

- ынтымақтастық жоспарларын іске асыру жөніндегі практикалық шаралардың ауқымды бағдарламасын

- ғылыми-техникалық саясаттың негізгі бағыттары бойынша өзара ақылдасып-кеңесулерді ұдайы өткізіп тұруды

- бірлескен ғылыми-зерттеу жұмысын практикалық жүргізуді

- ғылыми және ғылыми-техникалық конференцияларды, кеңестер мен симпозиумдарды өткізуді

- жалпы теориялық және қолданбалы ғылымдарды дамытуға жәрдемдесуді

Сіз бізді өзіңіздің... таныстыра алмас па екенсіз?

- кәсіпорынмен

- мекемемен

- ұйыммен

- акционерлік қоғаммен

- компаниямен

- фирмамен

Сіз нақты нені білгіңіз келеді?

Мен сіздің ұйымның қандай қызметпен айналысатынын білгім келеді?

Мен сіздің сұрақтарыңызға жауап қайтаруға тырысайын. Біз... айналысамыз.

- түрлі жабдықтар жеткізумен

- өндірістердің технологияларын сатумен

Біздің фирма...

- жиынтықтамалы жабдық пен материалдар жеткізеді

- өндірістердің технологияларын сатады

- инженерлік-кеңес беру қызметтерін алуға жәрдемдеседі.

Сіздер шетелдік серіктестермен ынтымақтастықтасыздар ма?

Иә, біз көптеген шетелдік компаниялармен іскерлік ынтымақтастықтамыз.

Іскерлік ынтымақтастықтың қағидаты қандай?

Келісім бойынша ынтымақтастықтың мынадай қағидаты көзделеді:

- тең құқылық

- өзара тиімділік

- ішкі істерге араласпаушылық

- егемендікті құрметтеу.

Біз... басшылығымен (өкілетті өкілімен) келіссөз жүргізгіміз келеді.

- басты компанияның

- еншілес компанияның

- зауыттың

- сыртқы сауда (экономика) министрлігінің

- кәсіпорынның

- фирманың

Біз... келеді.

- экономикалық ынтымақтастықтың кейбір мәселелерін талқылағымыз

- бұрын жасасылған шарттардың орындалу барысына талдау жасағамыз

- сіздермен ұзақ мерзімді негізде ынтымақтасқымыз

- тауар айналымында орын алған кемшіліктерді жойғымыз

Біз сіздердің... мүмкіндіктеріңізді зерделегіміз келеді.

- біздің экономикаға инвестиция жұмсау

- біздің өнеркәсіп үшін ең жаңа технологиялар сатып алу

- біздің елде бірлескен кәсіпорындар құру

Осы мақсатпен біз сіздердің... өндіру және сату жөніндегі мүмкіндіктеріңізбен танысқымыз келеді.

- машиналар

- жабдық

- ауыл шаруашылығы өнімін

Біз... танысқымыз келеді.

- ауыл шаруашылығы өнімін өңдеумен, қалталаумен және сақтаумен

- өнеркәсіптің кейбір салаларындағы өндіріс технологиясымен

- сауда тізбегімен (дүкендердің тауарлармен қамтамасыз етілуімен, сатып алушылардың сұранысын зерделеумен, оның қанағаттандырылуымен)

Сондықтан біз бірнеше... болғымыз келеді.

- көкөніс қоймаларында

- кәсіпорындарда

- ауыл шаруашылығы фирмаларында

- техникалық көрмелерде

- сауда кәсіпорындарында

Әлбетте, әлі салыну сатысындағы бірнеше өнеркәсіп нысандарын қарап шыққанымыз пайдалы болар еді.

Общее

Нам нужно разработать дополнение к договору, касающееся научно-технического сотрудничества.

Для этой цели мы разработали проект дополнения к договору.

Наша сторона не предоставляет подобного проекта.

Мы проработаем этот материал и выскажем свое мнение по этому вопросу.

В наших переговорах мы должны опираться на заключенное ранее межправительственное соглашение.

Наши отношения должны строиться на общепризнанных основах экономического и научно-технического сотрудничества.

Основным принципом в наших отношениях является то, что мы всегда предусматриваем взаимную выгоду обоих партнеров.

Давайте, определим основные цели и задачи нашего сотрудничества.

В целях ускорения развития вашей экономики мы хотели бы содействовать интеграции вашей страны в Европейское Экономическое Сообщество.

В этом состоит и наша задача.

Наша цель состоит в том, чтобы достичь высокого уровня производства.

А для этого мы должны использовать передовой опыт.

Внедрение прогрессивных технологий и, в первую очередь, современных технологий поможет нам в достижении наивысшего научно-технического уровня.

Нам необходимо внедрять типовую технологию, чтобы сократить долю штучного и мелкосерийного производства.

Мы надеемся, что с вашей помощью мы сможем достичь названных целей.

Какие основные направления в научно-техническом сотрудничестве вы предлагаете?

Мы предлагаем вам...

- обширную программу обмена научно-технической информацией

- обширную программу практических мероприятий по реализации планов сотрудничества

- систематическое проведение взаимных консультаций по основным направлениям научно-технической политики

- практическое проведение совместной научно-исследовательской работы

- проведение научных и научно-технических конференций, совещаний и симпозиумов

- содействие в развитии общетеоретических и прикладных наук.

Ғылыми-техникалық ынтымақтастық екі тарап үшін де маңызды және дәл жоспар бойынша жүзеге асырылуға тиіс.

Біз... талқылауымыз қажет.

- ғылыми-зерттеу жұмысының нәтижелерін өндіріске енгізу мәселелерін

- жұмыс әдістемесін

- осы саладағы негізгі мәселелерді

- ғылыми-зерттеу жұмысының негізгі бағыттарын

- ең жаңа технологиялардың лицензияларын сатуды

Біз... жоспарға енгізуді ұсынамыз.

- бірлескен кәсіпорындар құруды

- сіздердің мамандардың біздің елімізде кәсіпорындар салуын

Мен ақпарат алысуға және мамандардың біліктілігін көтеруге қатысты мәселелердің топтамасын егжей-тегжейлі қарауды ұсынамын.

Бұған... жатқызу керек.

- тәжірибелік үлгілердің сынақтары туралы есептер алмасуды

- біздің елдеріміздің институттары мен зертханаларында бірлесіп жұмыс істеу үшін мамандар алмасуды

- техникалық құжаттама мен нормативтік құжаттарды алмасуды

Мен бұл жөнінен аса маңызды бағыттарды атап өткім келеді.

Әңгіме... жайында болып отыр.

- лекция курстарын оқу үшін лекторлар мен оқытушыларды бір-бірімізге іссапармен жіберу

- біліктілікті көтеру

- мамандандырылған курстар, семинарлар, симпозиумдар, коллоквиумдар, ғылыми конференциялар мен сынақтамалар

- ірі ғылыми-зерттеу мекемелері мен жоғары оқу орындарында ғылыми кадрлар даярлау

- ғылыми кадрлар даярлаудағы ынтымақтастық

- ақпарат материалдарын және тәжірибені жүйелі түрде алмасу

Мамандарды оқыту және ақыл-кеңестер беру келісімшартқа сәйкес қазақ (орыс) тілінде жүргізіледі.

Біз кейбір ұйымдастыру мәселелерін айқындап алғымыз және ғылыми-зерттеу жұмыстары саласындағы мәселелерді егжей-тегжейлі қарағымыз келеді.

Ұйымдастыру мәселелеріне келсек, біз... мәселеге қайтып оралуға тиіспіз.

- ғылыми-техникалық зерттеулер жүргізу кезіндегі кооперациялау (үйлестіру)

- маңызды ғылыми және техникалық проблемаларды (болжамдарды) бірлесіп жоспарлау және әзірлеу

- өнертапқыштық пен патент ісі саласындағы ынтымақтастық туралы

Әуелі... мәселелерін талқылап алайық.

- іргелі зерттеулерді ұзақ мерзімдік дамыту

- конструкторлық және ғылыми-зерттеу жұмыстары

- стандарттау және үлгілеу

- біздің елімізде бірлескен кәсіпорындар салу кезінде біздің бірлескен ғылыми талдамаларымызды практикалық қолдануға қатысу

Біз... туралы мәселелерді талқылаймыз.

- жоспарларды әзірлеу және нұсқаларды таңдау

- мамандарды оқыту және іссапармен жіберу

- зерттеулердің келешектегі және жылдық жоспарлары

- аса маңызды бұйымдарды кешенді түрде стандарттау

- ұлттық стандарттарды түзету

- біріктірілген және мамандандырылған өнім жөніндегі нормалар мен стандарттар

- техникалық, экономикалық және заңи өлшемдер

- жобалық-құралымдық құжаттаманың бірыңғай жүйесін әзірлеп, енгізу

- аса маңызды техникалық талаптарды талқылау және келісу

Сіз талқылануға тиіс көптеген мәселелерді атадыңыз, бірақ біздің зерттеулеріміздің әдіснамасы және оларды өңдеу туралы ештеңе айтпадыңыз.

Біз басқа әдіснаманы таңдауымыз керек.

Бізде экономикалық-математикалық үлгілерді әзірлеп, қолдану үшін алғышарттар жасалған ба?

Біз бұл мәселелердің бәрін әлемдік экономикалық ғылымды ескере отырып шешеміз.

Научно-техническое сотрудничество важно для обеих сторон и должно осуществляться по точному плану.

Нам необходимо обсудить...

- вопросы внедрения результатов научно-исследовательской работы в производство

- методологию работы

- основные вопросы в этой области

- основные направления научно-исследовательской работы

- продажу лицензий на новейшие технологии.

Мы предлагаем включить в план...

- создание совместных предприятий

- строительство предприятий вашими специалистами в нашей стране.

Я предлагаю подробнее рассмотреть блок вопросов, касающихся обмена информацией и повышения квалификации специалистов.

Сюда следует отнести и...

- обмен отчетами об испытаниях опытных образцов

- обмен специалистами для совместной работы в институтах и лабораториях наших стран

- обмен технической документацией и нормативными документами.

Я хотел бы перечислить важнейшие направления в этом отношении.

Речь идет о...

- взаимном командировании лекторов и преподавателей для чтения курсов лекций

- повышении квалификации

- специализированных курсах, семинарах, симпозиумах, коллоквиумах, научных конференциях и стажировках

- подготовке научных кадров в крупных научно-исследовательских учреждениях и высших учебных заведениях

- сотрудничестве в подготовке научных кадров

- систематическом обмене информационными материалами и опытом.

Обучение специалистов и консультации будут проводиться в соответствии с контрактом на казахском (русском) языке.

Мы хотели бы определиться по некоторым организационным вопросам и рассмотреть подробнее вопросы сотрудничества в области научно-исследовательских работ.

Что касается организационных вопросов, мы должны вернуться к вопросу о...

- кооперации (координации) при проведении научно-технических исследований

- совместном планировании и разработке важных научных и технических проблем (прогнозов)

- сотрудничеству в области изобретательства и патентного дела.

Давайте обсудим вопросы...

- долгосрочного развития; фундаментальных исследований

- конструкторских и научно-исследовательских работ

- стандартизации и типизации

- участия в практическом применении наших научных совместных разработок при строительстве совместных предприятий в наших странах.

Мы обсудим вопросы о (об)...

- разработке планов и выборе вариантов

- обучении и командировании специалистов

- перспективном и годовом планах исследований

- комплексной стандартизации важнейших изделий

- корректировке национальных стандартов

- нормах и стандартах по кооперированной и специализированной продукции

- технических, экономических и юридических критериях

- разработке и внедрении единой системы проектно-конструкторской документации

- обсуждении и согласовании важнейших технических требований.

Вы назвали множество вопросов, подлежащих обсуждению, но не упомянули ничего о методологии наших исследований и их обработке.

Нам нужно выбрать другую методологию.

У вас созданы предпосылки для разработки и применения экономико-математических моделей?

Все эти вопросы мы решаем с учетом мировой экономической науки.

Біз өзіміздің ғылыми-техникалық ынтымақтастық жоспарымызды сіздермен келісуге тиіспіз. Әңгіме... жайында болып отыр.

- жеткізілімнің номенклатурасы мен көлемі

- сіз бен біздің мамандарымыздың бір-бірінде болуы мерзімін келісу

- мамандардың жұмыс бағдарламасы

- қаржы мәселелері

Біз сіздердің зауытта (комбинатта) механикаландыру мен автоматтандыру құралдарының... зерделеуіміз керек.

- сапалық көрсеткіштерін

- техникалық сипаттамаларын

- беріктік деңгейін

Бұл кешенді жүйелер мен машиналарды дамыту мәселесі.

Біз еңбектің ілгерішіл әдістерін енгізу барысымен танысқымыз келеді.

Біз техникалық-экономикалық болжалдарды әзірлеуді айтып отырмыз.

Бізге сандық (мөлшерлік) және құндық контингенттер қажет.

Біз бұл материалды пысықтап, өз пікірімізді айтамыз.

Біздің бірлескен талдамаларымыздың енгізілуіне байланысты істің жайы қалай?

Сіздерде... қатысты істің жайы қалай?

- өндіріс технологиясын жақсартуға

- ресурстарды ұтымды пайдалануға

- жұмыс күшін, материалдарды, энергияны үнемдеуге

Ең жаңа технологиялар бойынша өндірілетін тапсырыс берілген бұйымдарды шығару барысы туралы бірнеше мәселелер.

Бізді ірі сериялап өндіру айрықша қызықтырады.

Тек ірі сериялап өндірудің көмегімен ғана сұранымды қанағаттандыруға болады.

Әлбетте солай, біздегі негізінен ірі сериялы өндіріс қой.

Жаңа бұйымды ірі сериялап өндіруге кірісу керек.

Өндіріске ғылыми-зерттеу жұмыстарының нәтижелерін енгізу себепті сіздердің өндірістік көрсеткіштеріңіз қалай өзгерді?

Біздің зауытта еңбек өнімділігінің 10 %-ға жуығы ғылыми-зерттеу жұмыстары нәтижелерінің өндіріске енгізілуіне байланысты.

Мы должны согласовать с вами наш план научно-технического сотрудничества. Речь пойдет о...

- номенклатуре и объеме поставок

- согласовании сроков пребывания ваших и наших специалистов друг у друга

- рабочей программе специалистов

- финансовых вопросах.

Нам нужно изучить на вашем заводе (комбинате)... средств механизации и автоматизации.

- качественные показатели

- технические характеристики

- степень надежности.

Это вопрос развития комплексных систем и машин.

Нам бы хотелось познакомиться с ходом внедрения прогрессивных методов труда.

Мы имеем в виду разработку технико-экономических прогнозов.

Нам необходимы количественные и стоимостные контингенты.

Мы проработаем этот материал и выскажем свое мнение.

Как обстоят дела с внедрением наших совместных разработок?

У вас как обстоят дела относительно...

- улучшения технологии производства

- рационального использования ресурсов

- экономии рабочей силы, материалов, энергии?

Несколько вопросов о ходе выпуска заказанных изделий, производимых по новейшей технологии.

Нас особенно интересует крупносерийное производство.

Только при помощи крупносерийного производства можно удовлетворить спрос.

Само собой разумеется, в основном у нас крупносерийное производство.

Необходимо приступить к серийному производству нового изделия.

Как изменились ваши производственные показатели вследствие внедрения в производство результатов научно-исследовательских работ?

На нашем заводе около 10% производительности труда связано с результатами научно-исследовательских работ.

Бірлескен ғылыми-зерттеу жұмысын жоспарлауға дайындалу барысында мен... таныстым.

- сіздің институттың ғылыми-зерттеу жұмысының жоспарымен

- зертханалық жұмыстардың ұйымдастырылуымен (нәтижелерімен)

- жаңа технологиялық желілердің (шағын кәсіпорындардың) құжаттамасымен

- баяндамалардың тезистерімен

Мен сіздің еңбегіңізді зор ықыласпен оқыдым.

Бізге тиісті зерттеулер үшін бұйымдар мен материалдар туралы ғылыми-техникалық ақпарат керек.

Ең алдымен ғылыми-техникалық жұмысты жоспарлаудың жекелеген мәселелеріне көшпес бұрын біздің ғылыми қызметкерлеріміздің сіздерде қол жеткізілген нәтижелермен танысқаны жаман болмас еді.

Біздің тарапымыздан қарсылық жоқ.

Біз негізгі мәселелер бойынша ақыл-кеңес өткіземіз.

Ғылыми-зерттеу жұмысын ұйымдастыру үшін біз негізінен екі шартты: тиісті кадрлар мен материалдық базаның болуын сақтауымыз керек.

Әуелі кадрлар туралы әңгімелесейік.

Сіздер зерттеушілер тобындағы жұмысқа кімдерді тартасыздар?

Сіздің тараптан бұл жұмысқа кім қатысады?

Зерттеушілер тобындағы жұмысқа... тартылды.

- таңдаулы мамандар

- аса білікті жас ғылыми қызметкерлер кадрлары

N мырза зертеушілер тобының басшысы болып табылады.

Жекелеген мәселелерді дайындау үшін біз сарапшыларды тартуымыз керек.

Сараптама тобын кім басқарады?

Бізге сарапшылардың тізімін берулеріңізді сұраймыз, өйткені әңгіме... жайында болып отыр.

- шешімдердің ғылыми жобаларын дайындап, әзірлеу

- ақылдасып-кеңесу

- осы мәселені тексеру

Ал қазір зерттеулердің материалдық-техникалық базасы туралы әңгімелесейік.

Біз сіздерге алға қойылған міндеттерді шешу үшін қажет уақытқа арнап бірлескен ғылыми-техникалық база құруды ұсынамыз.

Бұған осы заманғы приборлармен және механизмдермен жабдықталған зертханалар, электронды-есептеу техникасы кіреді.

Сіздердің зертханаларыңыз жұмысқа дайын ба?

Біз зертханадағы жұмыстарды дайындаумен айналысып жатырмыз.

Ал қазір зерттеу жұмыстарының мазмұны жайында әңгімелесейік.

Біз зерттеу жұмыстарын бағалаудың қандай өлшемдерін негізге аламыз?

Зерттеу жұмыстарын бағалаудың өлшемдері:... болуға тиіс.

- әлемдік нарықта бәсекелесуге жарамдылық;

- зерттеулердің құны;

- өндіріске енгізудің мерзімі (қарқыны)

Біз... тиіспіз.

- зерттеу жұмыстарының тақырыптарын келісуге

- жұмыстың нәтижелерін тексеріп, салыстыруға

- зерттеулердің нәтижелері жөнінде кеңесу мерзімі мен жерін уағдаласуға

Біз... талқылауымыз (келісуіміз) керек.

- аса маңызды техникалық талаптарды

- зерттеу жұмыстарының аяқталу мерзімін

Біз зерттеу жұмыстарының көлемін нақтылауымыз керек.

Біз таңдап алынған ғылыми-техникалық міндеттерді бірлесіп шешу туралы уағдаласып алғанымыз жөн.

Біз жоғары дәрежеде механикаландырылған өндірісті әзірлеуге үлкен мән береміз.

Бізде... мәселелері міндетті түрде қарауды талап етеді.

- техникалық-экономикалық (салыстырмалы) талдаулар жүргізу

- аса маңызды техникалық-экономикалық параметрлерді келісу

- кешенді түрде автоматтандыру жүйелерін әзірлеу

Біз параметрлерді оңтайландыру жөнінде есептер жүргізуіміз керек.

Бұл нормативтер ең жаңа ғылыми-техникалық деңгейге сай келмейді ғой.

Біз жұмыстарды жүргізу қарқынын жеделдетіп, тәжірибелерді жалғастырамыз.

Кейбір мәселелер бойынша бізде уағдаластыққа қол жеткізілген жоқ.

Бірақ, сайып келгенде, біздің ынтымақтастығымыз... септігін тигізетін болады.

- физиканың (химияның) қолданбалы мәселелерін зерделеуге

- әлсіз токтар саласындағы зерттеулерге

- ең жаңа технологияларды енгізу жөніндегі шараларды әзірлеуге

- жаңа ауыл шаруашылығы дақылдарының селекциясына және жасалуына

- жаңа пластмассалар синтезіне

- жаңа машиналарды (приборларды) жасауға

- химиялық өнімдердің жаңа түрлерін жасауға

Энергияны тиімді және ұтымды пайдалануға ерекше назар аударған жөн.

Біз... мәселелерін талқылаймыз.

- жобалау саласындағы ынтымақтастық

- кәсіпорындар мен ғылыми-зерттеу мекемелерін жобалау және салу

Біз жаңа қондырғыны бірлесіп жобалау жайында уағдаласып алумыз керек.

Біз құрылыс материалдарын өндіруге арналған тәжірибелік қондырғыларды жобалау туралы әңгімелесеміз.

Бұл жобалауға техникалық жағынан жәрдемдесуге қатысты.

Енді жобаны әзірлеу және оны өндіріске енгізу мерзімін қысқарту туралы.

Ұсынылған жобаларда кейбір кемшіліктер табылды.

Біз жобадағы кемшіліктерді жоямыз.

Біз бұл мәселені жедел түрде талқылауды ұсынамыз.

Тәжірибелік қондырғыларды жобалау жөніндегі мамандардың (сарапшылардың) техникалық кеңесінің хаттамасы жазылып та қойды.

Сіздің бізге берген жобадан алға қойылған міндеттерді шешу үшін екі жыл көзделіп отырғанын көре аласыз.

Біз жаңа машинаны (тәжірибелік қондырғыларды) сынау туралы келісіп алғанымыз жөн.

Біз қайткен күнде де Х агрегаттың іске қосу сынақтарының мерзіміне төзуге тиіспіз.Сіздер Х қондырғысының сынақтары туралы есепті бізге қашан бересіздер?

В ходе подготовки к планированию научно-исследовательской совместной работы я познакомился с...

- планом научно-исследовательской работы вашего института

- организацией (результатами) лабораторных работ

- документацией на новые технологические линии (малых предприятий)

- тезисами докладов.

Я прочитал вашу работу с большим интересом.

Нам нужна научно-техническая информация об изделиях и материалах для соответствующих исследований.

Прежде чем перейти к отдельным вопросам планирования научно-исследовательской работы, было бы неплохо, чтобы наши научные работники познакомились с достигнутыми у вас результатами.

С нашей стороны возражений нет.

Мы проведем консультации по основным вопросам.

Для организации научно-исследовательской работы нам необходимо соблюдение, в основном, двух условий: наличие соответствующих кадров и материальной базы.

Поговорим вначале о кадрах.

Кого вы привлекаете к работе в исследовательской группе?

Кто примет участие в этой работе с вашей стороны?

К работе в исследовательской группе были привлечены...

- лучшие специалисты

- высококвалифицированные кадры молодых научных работников.

Господин N является руководителем исследовательской группы.

Для подготовки отдельных вопросов нам необходимо привлечь экспертов.

Кто возглавляет экспертную группу?

Просим передать нам список экспертов, так как речь пойдет о...

- подготовке и разработке научных проектов решений

- консультациях

- проверке этого вопроса.

А сейчас поговорим о материально-технической базе исследований.

Мы предлагаем вам создать совместную научно-техническую базу на время, необходимое для решения поставленных задач.

Сюда входят лаборатории, оборудованные современными приборами и механизмами, а также электронно-вычислительная техника.

Готовы ли ваши лаборатории к работе?

Мы занимаемся подготовкой работ в лаборатории.

А сейчас поговорим о содержании исследовательских работ.

Какие критерии оценки исследовательских работ мы возьмем за основу?

Критериями оценки исследовательских работ должны быть:

- конкурентоспособность на мировом рынке;

- стоимость исследований;

- сроки (темпы) внедрения в производство.

Мы должны...

- согласовать темы исследовательских работ

- проверить и сравнить результаты работы

- договориться о сроках и месте совещания по результатам исследований.

Нам нужно обсудить (согласовать)...

- важнейшие технические требования

- сроки окончания исследовательских работ.

Нам нужно уточнить объем исследовательских работ.

Нам следует договориться о совместном решении избранной научно-технической задачи.

Мы придаем большое значение разработке высокомеханизированного производства.

У нас требуют обязательного рассмотрения вопросы...

- проведения технико-экономических (сравнительных) анализов

- согласования важнейших технико-экономических параметров

- разработки систем комплексной автоматизации.

Нам нужно провести расчеты по оптимизации параметров.

Эти нормативы уже не отвечают новейшему научно-техническому уровню.

Мы ускорим темпы проведения работ и продолжим эксперименты.

По некоторым вопросам у нас не достигнута договоренность.

Но, во всяком случае, наше сотрудничество будет способствовать...

- изучению прикладных вопросов физики (химии)

- исследованиям в области слабых токов

- разработке мероприятий по внедрению новейшей технологии

- селекции и созданию новых сельскохозяйственных культур

- синтезу новых пластмасс

- созданию новых машин (приборов)

- созданию новых видов химической продукции.

Особое внимание следует обратить на эффективное и рациональное использование энергии.

Мы обсудим вопросы...

- сотрудничества в области проектирования

- проектирования и строительства предприятий и научно-исследовательских учреждений.

Нам следует договориться о совместном проектировании новой установки.

Мы будем говорить о проектировании опытных установок для производства строительных материалов.

Это касается технического содействия в проектировании.

Теперь о сокращении сроков разработки проекта и внедрения его в производство.

В представленных проектах обнаружены некоторые недостатки.

Мы устраним недостатки в проекте.

Мы предлагаем обсудить этот вопрос в оперативном порядке.

Протокол технического совещания специалистов (экспертов) по проектированию опытных установок уже составлен.

Из проекта, который вы нам предоставили, вы можете видеть, что для решения поставленных задач предусматривается два года.

Нам следует договориться об испытании новой машины (опытных установок).

Мы должны во что бы то ни стало выдержать сроки пусковых испытаний агрегата X. Когда вы можете передать нам отчет об испытаниях установки X?

Не могли бы вы познакомить нас с вашим (-ей)...?

- предприятием

- учреждением

- организацией

- акционерным обществом

- компанией

- фирмой

Что именно вас интересует?

Меня интересует, какой деятельностью занимается ваша фирма?

Я постараюсь ответить на ваши вопросы. Мы занимаемся....

- поставками различного оборудования

- продажей технологий производств.

Наша фирма...

- поставляет комплектное оборудование и материалы

- продает технологии производств

- оказывает содействие в получении инженерно-консультационных услуг.

Вы сотрудничаете с иностранными партнерами?

Да, мы имеем деловое сотрудничество со многими иностранными компаниями.

Каковы принципы делового сотрудничества?

Соглашением предусматриваются следующие принципы сотрудничества:

- равноправие

- взаимовыгодность

- невмешательство во внутренние дела

- уважение суверенитета.

Нам хотелось бы вести переговоры с руководством (полномочным представителем)

- головной компании

- дочерней компании

- завода

- министерства внешней торговли (экономики)

- предприятия

- фирмы.

Мы хотели бы...

- обсудить некоторые вопросы экономического сотрудничества

- проанализировать ход выполнения ранее заключенных договоров

- сотрудничать с вами на долговременной основе

- устранить имеющиеся недостатки в товарообороте.

Мы хотели бы изучить ваши возможности...

- инвестиций в нашу экономику

- приобретения новейших технологий для нашей промышленности

- создания совместных предприятий в нашей стране.

С этой целью нам хотелось бы ознакомиться с вашими возможностями по производству и продаже....

- машин

- оборудования

- сельскохозяйственной продукции.

Мы хотели бы ознакомиться с...

- обработкой, расфасовкой и хранением сельскохозяйственной продукции

- технологией производства в некоторых отраслях промышленности

- торговой цепью (обеспечением магазинов товарами, изучением и удовлетворением спроса покупателей).

Поэтому мы хотели бы посетить несколько...

- овощехранилищ

- предприятий

- сельскохозяйственных фирм

- технических выставок

- торговых предприятий.

Вероятно, было бы полезно осмотреть несколько промышленных объектов, находящихся еще в стадии строительства.

Актив операциялардың мақсаты неде?

Актив операциялар – банкінің меншікті және тартылынды қаражатын пайда алу үшін орналастыру жөніндегі операциялар. Банкінің жалпы өтемпаздығы, табыстылығы, демек, қаржылық сенімділігі мен тұрақтылығы актив операциялардың сапалы жүзеге асырылуына байланысты.

Актив операциялардың қандай түрлері бар?

Банкінің актив операциялары экономикалық мазмұнына қарай мына түрлерге бөлінеді:

- кредиттік (несиелік) операциялар;

- инвестициялық операциялар;

- кепілдікті операциялар;

- комиссиялық операциялар;

- бағалы қағаздармен жасалатын операциялар.

Банк беретін несие қандай белгілер бойынша жіктеледі?

Несие түрлі белгілеріне қарай мыналарға жіктелуі мүмкін:

- қарызгерлердің тұрпаттары бойынша – кәсіпорындарға, билік органдарына, халыққа, банкілерге берілетін несие;

- пайдалану мерзіміне қарай – қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді несие;

- қарызгердің жұмыс істеу аясына қарай – өндіріс аясының кәсіпорындарына берілетін несие және айналыс аясының кәсіпорындарына берілетін несие;

- қарызгердің тиесілі салаларына қарай – өнеркәсіпке, көлікке, құрылысқа, ауыл шаруашылығына, саудаға берілетін несие;

- қамтамасыз етілу сипатына қарай – кепілді, кепілдікті, сақтандырылған, қамтамасыз етілмеген (бланкілік) несие;

- өтелу әдістеріне қарай – бір мезгілде және бөліктеп өтелетін несие.

Несие беру кезінде қандай құжаттар талап етіледі?

Несие беру кезінде банк әлуетті қарызгерден несиенің материалдық тұрғыдан қамтамасыз етілуін және қарызгердің заңи құқықтылығын сипаттайтын құжаттар пакетін талап етеді.

Осы құжаттарды егжей-тегжейлі атап бере алмас па екенсіз?

Егер несие беру кезінде талап етілетін құжаттар пакетін егжей-тегжейлі атап көрсетер болсақ, онда олар:

- құрылтай құжаттары;

- несиенің қайтарылу мүмкіндігі мен шығындардың өтелу мерзімі айқындалатын бизнес-жоспар (техникалық-экономикалық негіздеме);

- несиені алу мақсаты тиянақталған келісімшарт немесе оның көшірмесі;

- бухгалтерлік теңгерім және оның кейбір қосымшалары;

- басқа банкілермен жасасылған несие шарттары;

- кепіл немесе кепілгерлік шарты;

- несие шартында белгіленген мерзімге сәйкес несиені қайтару жөніндегі мерзімді міндеттеме-тапсырма;

- несиені алу жөніндегі шарт, онда несиенің сомасы, мерзімі мен мақсаты көрсетіледі.

Банк инвестициялық операцияларды қандай мақсатқа пайдаланады?

Инвестициялық операциялар — банкінің бірлескен шаруашылық-қаржылық және коммерциялық қызметі, сондай-ақ басқа несие ұйымдарына мерзімді салымдар түрінде орналастыру мақсатында өз қаражатын бағалы қағаздарға және үлеспұлдарға ивестициялау жөніндегі операциялары.

Қандай операциялар кепілдікті операциялар деп аталады?

Бұл белгіленген шарттар басталған кезде банкінің өз клиентінің борышын үшінші тұлғаға төлеуі кепілдігін (кепілгерлігін) беруі жөніндегі операциялар.

Банкінің комиссиялық операцияларның мәні неде?

Бұл банк өз клиенттерінің тапсырмасы бойынша орындайтын және олардан комиссиялық алым түрінде ақы алатын операциялар. Негізгі комиссиялық операциялардың қатарына:

- теңгемен және шетел валютасымен есептелетін шоттарды жүргізумен;

клиенттің есеп айырысуымен және төлемдер төлеуімен;

клиентке аударылған қаражатты алумен және оны қолма-қол ақшасыз нысанда шотқа есептеумен;

қолма-қол ақшаны шоттан алып берумен, оны шотқа салумен, сақтаумен және тасымалдаумен байланысты жасалатын есеп айырысу-кассалық операциялар жатады.

Банкілер бағалы қағаздармен операция жасау кезінде қандай атқарымдарды орындайды?

Банк комиссия шарты немесе тапсырма негізінде клиенттің есебінен және тапсыруымен бағалы қағаздарды сатып алу-сату кезінде делдалдық міндеттерді орындайды.

Бағалы қағаздармен операцияларды жүзеге асыру кезінде банкіге қандай құқықтар берілген?

Банкілер:

- бағалы қағаздар нарығында делдал қызметін жүзеге асыра алатын инвестициялық институттар;

- инвестициялық кеңесші;

- инвестициялық компания;

- инвестициялық қор ретінде әрекет етуге құқылы.

Бағалы қағаздармен жасалатын операцияларға қандай операциялар жатады?

Бағалы қағаздармен жасалатын операцияларға мыналар жатады:

- қор биржаларында құнды саналатын бағалы қағаздармен жасалатын операциялар;

- векселдермен жасалатын операциялар;

- есептеу және қайта есептеу операциялары;

вексельдерге наразылық білдіру операциялары;

- вексельдерді инкассолау, домицильдеу, акцептеу, индоссолау жөніндегі операциялар;

- вексельдік тапсырмалар беру жөніндегі операциялар;

- вексельдерді сақтау жөніндегі операциялар;

- вексельдерді аукционда сату жөніндегі операциялар.

Трастылық (сенімгерлік) операцияларға қызмет көрсетудің қандай түрлері кіреді?

Трастылық операцияларға қызмет көрсетудің мынадай түрлері кіреді:

- белгілі бір ақы үшін фирмалар мен жеке тұлғалардың қаржы істері мен меншігін басқару;

- трастылық бөлімдер арқылы өз клиенттерінің бағалы қағаздар қоржынын басқару;

- акциялар мен облигациялар шығарушы корпорацияларға агент қызметтерін көрсету;

- өсиет бойынша қамқоршылар болу;

- жекелеген бағалы қағаздарды және олардың қоржындарын сенімгерлікпен басқаруға беру;

- бағалы қағаздарға қызмет көрсетумен байланысты төлемдік атқарымдар;

- зейнетақылық және инвестициялық қорлардың активтерін басқару, т.б.

Шетел валютасымен жасалатын операцияларда қандай операциялар қамтылады?

Шетел валютасымен жасалатын операциялар:

- шетел валютасын сатып алу-сату операцияларын;

- ақша аккредитивтерін төлеуді және ұсынуды;

- шетел банкілерінің жол чектерін сатып алуды және төлеуді;

- пластикалық карталар шығаруды және оларға қызмет көрсетуді;

- халықаралық есеп айырысуды қамтиды.

Банкілер қаржы кеңесшісі ретінде әрекет еткенде қандай рөл атқарады?

Тәжірибелі мамандар жұмыс істейтін банкілер, әсіресе несиені, жинақ ақшаны оңтайлы пайдалану, қаражатты инвестициялау туралы мәселе туындаған кезде білікті кеңес бере алады.

Банкінің ақпараттық қызме-тіне қандай қызмет көрсетулер кіреді?

Банк клиенттерге белгілі бір ақы үшін коммерциялық сипатта да, бейкоммерциялық сипатта да ақпарат беретін қызметтер көрсетеді.

Банк аралық несиенің мәні неде?

Банк аралық несие – бір коммерциялық банк екінші банкіге беретін несие түрі.

Мұндай несие банк аралық нарықта сатып алынады және сатылады.

Банк аралық нарық қызметінің аясы қандай?

Банк аралық нарық – несие капиталдары нарығының бір бөлігі, мұнда банкілер несие мекемелерінің уақытша бос ақшалай ресурстарын тартып, негізінен банк аралық депозиттер нысанында белгілі бір уақытқа орналастырады.

Банк аралық нарықтың қаражаты қандай мақсат үшін пайдаланылады?

Банк аралық нарықтың қаражатын қарызгер-банкілер өзінің активтік операцияларын жабу үшін, сондай-ақ банкілердің теңгерімдерінің өтімділігін жабу үшін пайдаланады.

Банк аралық несие қандай нысанда сатып алынады және сатылады?

Банк аралық несиені сатып алу-сату еркін нарықтағы мәмілелер нысанында, сондай-ақ тығыз ынтымақтастықтағы банкілер бір-біріне өзара мүдделерден туындайтын шарттар негізінде несие беретін “жабық” нарықтағы мәмілелер нысанында берілуі мүмкін.

В чем заключается цель активных операций банка?

Активные операции – операции по размещению собственных и привлеченных средств банка для получения прибыли. От качественного осуществления активных операций зависят ликвидность, доходность, а следовательно, финансовая надежность и устойчивость банка в целом.

Какие существуют виды активных операций?

Активные операции банка в зависимости от их экономического содержания делятся на:

- кредитные (ссудные);

- инвестиционные;

- гарантийные;

- комиссионные;

- операции с ценными бумагами.

По каким признакам классифицируются кредиты, предоставляемые банком?

Кредиты могут быть классифицированы по различным признакам:

- по типам заемщиков – ссуды предприятиям, органам власти, населению, банкам;

- по срокам пользования – краткосрочные, среднесрочные, долгосрочные;

- по сфере функционирования заемщика – ссуды предприятиям сферы производства и ссуды предприятиям сферы обращения;

- по отраслям принадлежности заемщика – ссуды в промышленность, транспорт, строительство, сельское хозяйство, торговлю;

- по характеру обеспечения – залоговые, гарантированные, застрахованные, необеспеченные (бланковые);

- по методам погашения – погашаемые единовременно и частями.

Какие документы требуются при выдаче кредита?

При выдаче кредита банк требует от потенциального заемщика пакет документов, характеризующих материальную обеспеченность кредита и юридическую правомочность заемщика.

Вы не могли бы перечислить эти документы подробнее?

Если подробнее перечислить пакет документов, который требуется при выдаче кредита, то это:

- учредительные документы;

- бизнес-план (технико-экономическое обоснование), на основе которого определяются возможность возврата ссуды и срок окупаемости затрат;

- контракт или его копия, фиксирующие цель получения кредита;

- бухгалтерский баланс и некоторые приложения к нему;

- кредитные договоры с другими банками;

- договор залога или поручительства;

- срочное обязательство-поручение на возврат ссуды согласно срокам, установленным в кредитном договоре;

- заявление на получение ссуды с указанием суммы, срока и цели кредита.

В каких целях банк использует инвестиционные операции?

Инвестиционные операции — это операции по инвестированию банком своих средств в ценные бумаги и паи небанковских структур в целях совместной хозяйственно-финансовой и коммерческой деятельности, а также размещения в виде срочных вкладов в других кредитных организациях.

Какие операции называются гарантийными операциями?

Это операции по выдаче банком гарантии (поручительства) уплаты долга клиента третьему лицу при наступлении определенных условий.

В чем заключается смысл комиссионных операций банка?

Это операции, которые банк выполняет по поручению своих клиентов и взимает с них плату в виде комиссионных. К числу основных комиссионных операций относятся расчетно-кассовые операции, которые связаны с:

- ведением счетов в тенге и иностранной валюте;

осуществлением расчетов и платежей клиента;

получением и зачислением перечисленных клиенту средств на счет в безналичной форме;

выдачей наличных денег со счета, внесением их на счет, хранением и перевозкой.

Какие функции выполняет банк при операциях с ценными бумагами?

Банк выполняет посреднические функции при купле-продаже ценных бумаг за счет и по поручению клиента на основании договора комиссии или поручения.

Какими правами наделен банк в осуществлении операции с ценными бумагами?

Банк имеет право выступать в качестве:

- инвестиционных институтов, которые могут осуществлять деятельность на рынке ценных бумаг в качестве посредника;

- инвестиционного консультанта;

- инвестиционной компании;

- инвестиционного фонда.

Какие операции относятся к операциям с ценными бумагами?

К операциям с ценными бумагами относятся:

- операции с ценными бумагами, котирующимися на фондовых биржах;

- операции с векселями;

- учетные и переучетные операции;

операции по протесту векселей;

- операции по инкассированию, домицилированию, акцепту, индоссированию векселей;

- операции по выдаче вексельных поручений;

- операции по хранению векселей;

- операции по продаже векселей на аукционе.

Какие виды услуг входят в трастовые (доверительные) операции?

В трастовые операции могут входить следующие виды услуг:

- управление финансовыми делами и собственностью фирм и частных лиц за определенную плату;

- управление через трастовые отделы портфелями ценных бумаг своих клиентов;

- предоставление агентских услуг корпорациям, выпускающим акции и облигации;

- выступление в качестве попечителей по завещанию;

- передача в доверительное управление отдельных ценных бумаг и их портфелей;

- платежные функции, связанные с обслуживанием ценных бумаг;

- управление активами пенсионных и инвестиционных фондов и др.

Какие операции включают в себя операции с иностранной валютой?

Операции с иностранной валютой включают:

- операции купли-продажи иностранной валюты;

- оплату и выставление денежных аккредитивов;

- покупку и оплату дорожных чеков иностранных банков;

- выпуск и обслуживание пластиковых карт;

- осуществление международных расчетов.

Какую роль играют банки, выступая в качестве финансового консультанта?

Банки, где работают опытные специалисты, могут дать квалифицированный совет, особенно когда вопрос стоит об оптимальном использовании кредита, сбережений, инвестировании средств.

Какие услуги входят в информационную деятельность банка?

Банк за определенную плату предоставляет клиентам информацию как коммерческого, так и некоммерческого характера.

В чем заключается сущность межбанковского кредита?

Межбанковский кредит – это вид кредитов, предоставляемых одним коммерческим банком другому.

Купля-продажа такого кредита осуществляется на межбанковском рынке.

Какова сфера деятельности межбанковского рынка?

Межбанковский рынок – это часть рынка ссудных капиталов, где временно свободные денежные ресурсы кредитных учреждений привлекаются и размещаются банками преимущественно в форме межбанковских депозитов на определенные сроки.

Для каких целей используются средства межбанковского рынка?

Средства межбанковского рынка используются банками-заемщиками для покрытия своих активных операций, а также для покрытия ликвидности балансов банков.

В какой форме осуществляется купля-продажа межбанковских кредитов?

Купля-продажа межбанковских кредитов возможна в форме сделок на свободном рынке, а также в форме сделок на "закрытом" рынке, где кредиты предоставляются друг другу тесно сотрудничающими банками на условиях, вытекающих из взаимных интересов.

Актив операциялардың мақсаты неде?

Актив операциялар – банкінің меншікті және тартылынды қаражатын пайда алу үшін орналастыру жөніндегі операциялар. Банкінің жалпы өтемпаздығы, табыстылығы, демек, қаржылық сенімділігі мен тұрақтылығы актив операциялардың сапалы жүзеге асырылуына байланысты.

Актив операциялардың қандай түрлері бар?

Банкінің актив операциялары экономикалық мазмұнына қарай мына түрлерге бөлінеді:

- кредиттік (несиелік) операциялар;

- инвестициялық операциялар;

- кепілдікті операциялар;

- комиссиялық операциялар;

- бағалы қағаздармен жасалатын операциялар.

Банк беретін несие қандай белгілер бойынша жіктеледі?

Несие түрлі белгілеріне қарай мыналарға жіктелуі мүмкін:

- қарызгерлердің тұрпаттары бойынша – кәсіпорындарға, билік органдарына, халыққа, банкілерге берілетін несие;

- пайдалану мерзіміне қарай – қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді несие;

- қарызгердің жұмыс істеу аясына қарай – өндіріс аясының кәсіпорындарына берілетін несие және айналыс аясының кәсіпорындарына берілетін несие;

- қарызгердің тиесілі салаларына қарай – өнеркәсіпке, көлікке, құрылысқа, ауыл шаруашылығына, саудаға берілетін несие;

- қамтамасыз етілу сипатына қарай – кепілді, кепілдікті, сақтандырылған, қамтамасыз етілмеген (бланкілік) несие;

- өтелу әдістеріне қарай – бір мезгілде және бөліктеп өтелетін несие.

Несие беру кезінде қандай құжаттар талап етіледі?

Несие беру кезінде банк әлуетті қарызгерден несиенің материалдық тұрғыдан қамтамасыз етілуін және қарызгердің заңи құқықтылығын сипаттайтын құжаттар пакетін талап етеді.

Осы құжаттарды егжей-тегжейлі атап бере алмас па екенсіз?

Егер несие беру кезінде талап етілетін құжаттар пакетін егжей-тегжейлі атап көрсетер болсақ, онда олар:

- құрылтай құжаттары;

- несиенің қайтарылу мүмкіндігі мен шығындардың өтелу мерзімі айқындалатын бизнес-жоспар (техникалық-экономикалық негіздеме);

- несиені алу мақсаты тиянақталған келісімшарт немесе оның көшірмесі;

- бухгалтерлік теңгерім және оның кейбір қосымшалары;

- басқа банкілермен жасасылған несие шарттары;

- кепіл немесе кепілгерлік шарты;

- несие шартында белгіленген мерзімге сәйкес несиені қайтару жөніндегі мерзімді міндеттеме-тапсырма;

- несиені алу жөніндегі шарт, онда несиенің сомасы, мерзімі мен мақсаты көрсетіледі.

Банк инвестициялық операцияларды қандай мақсатқа пайдаланады?

Инвестициялық операциялар — банкінің бірлескен шаруашылық-қаржылық және коммерциялық қызметі, сондай-ақ басқа несие ұйымдарына мерзімді салымдар түрінде орналастыру мақсатында өз қаражатын бағалы қағаздарға және үлеспұлдарға ивестициялау жөніндегі операциялары.

Қандай операциялар кепілдікті операциялар деп аталады?

Бұл белгіленген шарттар басталған кезде банкінің өз клиентінің борышын үшінші тұлғаға төлеуі кепілдігін (кепілгерлігін) беруі жөніндегі операциялар.

Банкінің комиссиялық операцияларның мәні неде?

Бұл банк өз клиенттерінің тапсырмасы бойынша орындайтын және олардан комиссиялық алым түрінде ақы алатын операциялар. Негізгі комиссиялық операциялардың қатарына:

- теңгемен және шетел валютасымен есептелетін шоттарды жүргізумен;

клиенттің есеп айырысуымен және төлемдер төлеуімен;

клиентке аударылған қаражатты алумен және оны қолма-қол ақшасыз нысанда шотқа есептеумен;

қолма-қол ақшаны шоттан алып берумен, оны шотқа салумен, сақтаумен және тасымалдаумен байланысты жасалатын есеп айырысу-кассалық операциялар жатады.

Банкілер бағалы қағаздармен операция жасау кезінде қандай атқарымдарды орындайды?

Банк комиссия шарты немесе тапсырма негізінде клиенттің есебінен және тапсыруымен бағалы қағаздарды сатып алу-сату кезінде делдалдық міндеттерді орындайды.

Бағалы қағаздармен операцияларды жүзеге асыру кезінде банкіге қандай құқықтар берілген?

Банкілер:

- бағалы қағаздар нарығында делдал қызметін жүзеге асыра алатын инвестициялық институттар;

- инвестициялық кеңесші;

- инвестициялық компания;

- инвестициялық қор ретінде әрекет етуге құқылы.

Бағалы қағаздармен жасалатын операцияларға қандай операциялар жатады?

Бағалы қағаздармен жасалатын операцияларға мыналар жатады:

- қор биржаларында құнды саналатын бағалы қағаздармен жасалатын операциялар;

- векселдермен жасалатын операциялар;

- есептеу және қайта есептеу операциялары;

вексельдерге наразылық білдіру операциялары;

- вексельдерді инкассолау, домицильдеу, акцептеу, индоссолау жөніндегі операциялар;

- вексельдік тапсырмалар беру жөніндегі операциялар;

- вексельдерді сақтау жөніндегі операциялар;

- вексельдерді аукционда сату жөніндегі операциялар.

Трастылық (сенімгерлік) операцияларға қызмет көрсетудің қандай түрлері кіреді?

Трастылық операцияларға қызмет көрсетудің мынадай түрлері кіреді:

- белгілі бір ақы үшін фирмалар мен жеке тұлғалардың қаржы істері мен меншігін басқару;

- трастылық бөлімдер арқылы өз клиенттерінің бағалы қағаздар қоржынын басқару;

- акциялар мен облигациялар шығарушы корпорацияларға агент қызметтерін көрсету;

- өсиет бойынша қамқоршылар болу;

- жекелеген бағалы қағаздарды және олардың қоржындарын сенімгерлікпен басқаруға беру;

- бағалы қағаздарға қызмет көрсетумен байланысты төлемдік атқарымдар;

- зейнетақылық және инвестициялық қорлардың активтерін басқару, т.б.

Шетел валютасымен жасалатын операцияларда қандай операциялар қамтылады?

Шетел валютасымен жасалатын операциялар:

- шетел валютасын сатып алу-сату операцияларын;

- ақша аккредитивтерін төлеуді және ұсынуды;

- шетел банкілерінің жол чектерін сатып алуды және төлеуді;

- пластикалық карталар шығаруды және оларға қызмет көрсетуді;

- халықаралық есеп айырысуды қамтиды.

Банкілер қаржы кеңесшісі ретінде әрекет еткенде қандай рөл атқарады?

Тәжірибелі мамандар жұмыс істейтін банкілер, әсіресе несиені, жинақ ақшаны оңтайлы пайдалану, қаражатты инвестициялау туралы мәселе туындаған кезде білікті кеңес бере алады.

Банкінің ақпараттық қызме-тіне қандай қызмет көрсетулер кіреді?

Банк клиенттерге белгілі бір ақы үшін коммерциялық сипатта да, бейкоммерциялық сипатта да ақпарат беретін қызметтер көрсетеді.

Банк аралық несиенің мәні неде?

Банк аралық несие – бір коммерциялық банк екінші банкіге беретін несие түрі.

Мұндай несие банк аралық нарықта сатып алынады және сатылады.

Банк аралық нарық қызметінің аясы қандай?

Банк аралық нарық – несие капиталдары нарығының бір бөлігі, мұнда банкілер несие мекемелерінің уақытша бос ақшалай ресурстарын тартып, негізінен банк аралық депозиттер нысанында белгілі бір уақытқа орналастырады.

Банк аралық нарықтың қаражаты қандай мақсат үшін пайдаланылады?

Банк аралық нарықтың қаражатын қарызгер-банкілер өзінің активтік операцияларын жабу үшін, сондай-ақ банкілердің теңгерімдерінің өтімділігін жабу үшін пайдаланады.

Банк аралық несие қандай нысанда сатып алынады және сатылады?

Банк аралық несиені сатып алу-сату еркін нарықтағы мәмілелер нысанында, сондай-ақ тығыз ынтымақтастықтағы банкілер бір-біріне өзара мүдделерден туындайтын шарттар негізінде несие беретін “жабық” нарықтағы мәмілелер нысанында берілуі мүмкін.